Dłużnicy bardzo różnie podchodzą do swoich zobowiązań. Niektórzy uciekają od problemu. Inni mierzą się z nim na bieżąco. Jest też grupa, która wraca do problemu po wielu miesiącach.
Nie jest ważne, w której grupie jesteś. Zawsze możesz mieć problem z określeniem tego – „kto kupił moje długi?”, „kto je teraz obsługuje?”. I pomyśleć, że to wszystko zaczęło się od jednej umowy, którą podpisałeś.
Zagubienie dłużników mnie nie dziwi. Pytań może być bardzo dużo.
- Dlaczego moją sprawę obsługuje firma windykacyjna?
- Gdzie są moje długi?
- Kto kupił moje długi? Kto może je kupić?
- Gdzie trafi moja sprawa i kiedy?
Do tego dochodzą zmiany w firmach pożyczkowych. Refinansowania przez spółki-córki. Zmiany nazw. Pośrednicy kredytowi.
Często niełatwo jest prześledzić drogę danego długu.
Mam nadzieję, że uda mi się wyjaśnić w przystępny sposób, kto jest kim w świecie długu. Oraz przede wszystkim, jaka jest jego rola.
Ruszajmy w drogę.
Nie wiesz, kto kupił długi? Nie jesteś sam.
-
Badanie SW Research zlecone przez Związek Przedsiębiorstw Finansowych [2019 r.]
Wynika z niego, że prawie ⅔ Polaków nie ma świadomości, w jaki sposób ich zadłużenie trafiło do firmy windykacyjnej.
Uważam, że to poważny problem. Po pierwsze dlatego, że oznacza to brak kontroli nad własnymi finansami. To on powoduje powstanie długu jako takiego.
Po drugie dlatego, że to dłużnik powinien być najbardziej zainteresowany swoim zobowiązaniem. Wiele wskazuje na to, że tak nie jest.
Długi pozostawione są wierzycielom, bo to ich problem (to jedynie część prawdy). Czasem leżą odłogiem, bo nawet wierzyciele się nimi nie interesują… przynajmniej do czasu.
Nic dziwnego, że potem nie masz pojęcia, w jakim temacie dzwoni do Ciebie windykator. Brak świadomości oznacza brak przygotowania. Brak przygotowania oznacza dodatkowe koszty.
Wreszcie po trzecie dlatego, że to dopiero czubek góry lodowej. Jak masz do czynienia z firmą windykacyjną, to jest początek drogi. Jeżeli osoby zadłużone nie są świadome na samym początku, co będzie dalej.
Jak skutecznie bronić się przed windykacją? Jak podważać zadłużenie w sądzie? Po co spłacać w całości długi, których kwoty dałoby się skutecznie ograniczyć?
Zależy mi na zwiększeniu Twojej świadomości. W artykule przeanalizuję po kolei wszystkich uczestników procesu windykacji. Także powiązania między nimi. Pokażę, co dany podmiot robi i nad czym ma kontrolę. Tak, żebyś wiedział, kto kupił Twoje długi i dlaczego.
Kim jest wierzyciel?
Zacznijmy od podstaw. Niemal wszystko, czym zajmujesz się w życiu, jest jakimś stosunkiem prawnym. Praca, małżeństwo, pobyt w hotelu, wzięcie kredytu.
Z tych stosunków najczęściej wynikają jakieś obowiązki, które mogą obciążać jedną, dwie lub wiele stron.
-
Wierzyciel
Każdy, kto może żądać spełnienia obowiązku przez inną osobę czy stronę, jest wierzycielem.
Biorąc pożyczkę, Ty jesteś wierzycielem co do jej wypłaty. Firma w zakresie jej terminowego zwrotu wraz z odsetkami i kosztami.
Oczywiście w przypadku długów sytuacja jest przeważnie jednostronna. Pożyczkodawca wypełnił swoje zobowiązanie, a osoba zadłużona nie. Przynajmniej nie w całości.
W tej sytuacji wierzyciel ma prawo legalnymi sposobami dochodzenia swojego roszczenia. Może to zrobić w następujący sposób:
- windykacja polubowna — wewnętrzna lub zewnętrzna (firma windykacyjna)
- wytoczenie powództwa — osobiście lub przez pełnomocnika
- wszczęcie egzekucji — osobiście lub przez pełnomocnika
- wpis do rejestru dłużników
Zmiana wierzyciela
Pamiętaj o tym, że może dojść do zmiany wierzyciela. Zmiana może nastąpić w dwóch przypadkach:
- cesja wierzytelności, czyli sprzedaż długu
- refinansowanie pożyczki — dotyczy chwilówek
Cesja wierzytelności
Zgodnie z polskim prawem wierzytelności mogą być sprzedane, darowane i zamienione. O ile nie ma wyłączenia umownego, ustawowego lub właściwości zobowiązania [art. 509 kodeksu cywilnego].
Wtedy z Twojej perspektywy jest wielu wierzycieli:
- wierzyciel pierwotny — firma, w której miałeś kredyt/usługę
- wierzyciel wtórny — każdy następna firma lub osoba, która kupi Twój dług (może być ich wiele)
Czy prawo nakazuje informować dłużnika o przejęciu długu?
Otóż nie. Masz jednak pewną ochronę.
Dopóki nie otrzymasz informacji o sprzedaży długu, jego zapłata do wcześniejszego wierzyciela jest skuteczna. Również w stosunku do nowego wierzyciela. Nie informują — rozliczenie jest ich problemem.
Jak to wygląda od strony praktycznej? W większości umów sprzedaży długów jest wpisany obowiązek informowania dłużnika. Często robi to firma windykacyjna, która działa w imieniu nowego wierzyciela.
Po drugie najczęściej wierzyciele przekazują sobie wpłaty ze starego konta przez kilkanaście miesięcy. Pieniądze więc i tak trafią do nowego wierzyciela.
-
Zapamiętaj!
Dwie ważne informacje:
1) Dłużnikowi zawsze przysługują wszelkie zarzuty, jakie miał wobec wierzyciela pierwotnego.
Firma, która kupiła dług, nie może zbyć dłużnika, twierdząc, że przecież to nie ich błąd, bo nie oni zawierali umowę.
2) Płacąc stare długi, zawsze upewnij się, czy Twój wierzyciel jest jeszcze… wierzycielem. Może się okazać, że przelew nie powinien do niego trafić.
Refinansowanie
Firmy pożyczkowe nazywają tak czasami umowy, w których same udzielają nowej pożyczki na spłatę starej. Dotyczy to umów na dłuższy termin. Wtedy nie następuje zmiana wierzyciela.
Temat dotyczy głównie chwilówek. Ustawa o kredycie konsumenckim narzuca ograniczenia kosztów. Firma udziela pożyczki szybciej niż po 120 dniach od wcześniejszej, niespłaconej? Wzór kosztów jest liczony jedynie dla pierwszej pożyczki.
Firmy pożyczkowe robią wszystko, by obejść te ograniczenia. Standardem stały się usługi „poszukiwania dodatkowego finansowania, jeżeli masz problem ze spłatą”. Czyli znalezienia innej firmy, która udzieli pożyczki na spłatę starej. Oczywiście wszystko dzieje się w rodzinie, w ramach jednej grupy kapitałowej.
Pożyczka refinansująca to taka, która spłaca starą. Może być udzielona przez inną firmę. Tym samym staje się ona nowym wierzycielem.
- Firma A pożycza klientowi na 30 dni.
- Ten ma problem ze spłatą.
- Ten ma problem ze spłatą.
- Firma A „znajduje” firmę B, która zgadza się pożyczyć pieniądze klientowi i „przelać” je firmie A — za co oczywiście dolicza koszty
- Klient nie spłaca w terminie.
Można tak kręcić w nieskończoność. Wszystko po to, aby nabić dodatkowe koszty. Pamiętaj, że to Ty płacisz za takie rolowanie długu. Ze strony firmy pożyczkowej nie ma żadnego ryzyka.
-
Uwaga
Niezależnie jak są rolowane długi, informacja o nowej umowie, regulaminach, taryfach musi być udostępniona klientowi w formie trwałego nośnika. Papierowo lub na maila. Dostęp na stronie nie jest wystarczający.
Z takiej pożyczki możesz spłacić tylko kapitał - przeczytaj, jak to działa.
O czym decyduje wierzyciel?
Jaka jest rola wierzyciela w procesie windykacyjnym? Wierzyciel decyduje o:
- działaniach windykacyjnych
- w dziale wewnętrznym
- zleceniu sprawy na zewnątrz
- skierowaniu pozwu
- wytoczeniu egzekucji i jej zakresie
- wstrzymaniu sprawy do wyjaśnienia
- propozycji ugody
- umorzeniu zobowiązania lub jego części
Firma windykacyjna
Drugim elementem naszej układanki będą firmy windykacyjne. To podmioty, które początkowo świadczyły typowe usługi odzyskiwania zaległości.
Posiadają wyspecjalizowane call center. Niektóre mają pracowników terenowych. Wszystko po to, by doprowadzić do spłaty długu.
Ich zarobek stanowi:
- najczęściej procent od wpłaconych kwot
- czasem ryczałt za